کنسول در ساختمان چیست؟ وضوابط کنسول در شهر تهران
کنسول را به عنوان طره یا تیر سرکش میشناسند. به عبارتی عضو یا تیری که یک سر آن به سازه و یا بدنه ای متصل است و مورد حمایت سازه اصلی است و دیگر سر آن از سازه اصلی فاصله دارد و بیرون نشسته.
یا به عبارتی دیگر: هر نوع برآمدگی که از بدنه سازه فلزی یا ساختمانی و بدون کمک گرفتن از ستونی باشد،کنسول گفته میشود.
در اماکنی که ساختمان احداثی در بر مشرف به گذر احداث گردد از طبقه بالای همکف می توان پیش آمدگی به گذر احداث نمود. طول پیش آمدگی در گذرهای با عرض ۱۲متر، ۰/۸ متر و در گذرهای با عرض ۲۲ متر و بالاتر ،۱/۲۰ متر است. احداث کنسول در گذرهای با عرض کمتر از ۱۲ متر منع قانونی دارد. توضیح اینکه حداقل ارتفاع کنسول از کف پیاده رو تا زیر سقف می بایست ۵/۵ متر باشد.
سیستم کنسولی چیست؟
سیستم کنسولی به سازه هایی گفته می شود که چند تا ستون با تکیه گاه گیردار داشته باشد و اگر تیرهایی داشته باشد، اتصالات تیر به ستونش مفصلی باشند. به عبارت دیگر سیستم کنسولی می تواند به عنوان تیری تعریف شود که تنها در یک انتهای دارای تکیه گاه میباشد و به این معنی که یک انتهای آن دارای تکیه گاه گیردار و انتهای دیگر آن آزاد باشد اما معایب این روش این نکته است که تیر ها دارای تغییر شکل زیاد در سر آزاد خود هستند. تیر بار را به تکیه گاه منتقل می کند که می تواند لنگر خمشی و نیروی برشی را تحمل کند. مقاله مرتبط با این مطلب با عنوان ساختمان های بتنی را هم مطالعه نمایید.
برای اتصال کنسول به بدنه و سازه اصلی معمولا به دو روش استفاده می شود:
۱- بدنه سازه های فلزی: که میتوان با استفاده از پلیت فولادی(لچکی) ستون و شاسی اصلی کنسول را یه سازه اصلی بدنه متصل کرد.
۲- بدنه سازه های بتنی: که میتوان با استفاده از رولبوت و پلیت فولادی، ابتدا پلیت فولادی را در اصطلاح درون بدنه بتی کاشت و سپس ستون کنسول را به ان متصل کرد.
یکی از ضوابط شهرداریها در خصوص مقررات مرتبط با ساختمان، الزامات پیش آمدگی ساختمان است. در واقع به هر نوع از بیرونزدگی از نمای ساختمان شامل تغییرات حجمیو یا استفاده از سایر عناصر ساختمان پیشآمدگی میگویند. به صورت کلی ۲ نوع پیش آمدگی در ضوابط ملاک عمل است:
اول پیش آمدگی در معابر عمومیو دوم پیش آمدگی در محدوده مالکیت
پیش آمدگی در معابر با پهنای کمتر از ۱۲ متر و در معابر موسوم به بزرگراه مجاز نیست.- هیچ گونه لوله کشی و کانال کشی تاسیساتی نباید در جداره خارجی پیش آمدگی طبقات و بام تعبیه شود.
- پیش آمدگی زیر زمین ساختمان در خارج از محدوده مالکیت و در معابر عمومیممنوع است.
- درگاهی و لبه کف پنجره ؛ نیم ستون چسبیده به دیوار , قرنیز و لوله های آب باران و پله یا شیبراه ورودی با عمق حداکثر ۱۰ سانتی متر در ارتفاع حداقل ۳.۵ متر از کف معبر مجاز است.
- پیش آمدگی ساختمان در همکف و طبقات، در خارج از ۶۰% طول مجاز و در داخل زاویه ۴۵درجه، حداکثر به میزان ۲ متر بلا مانع است ( رعایت ۶۰% مساحت الزامیاست ).
- پیش آمدگی تا عمق حداکثر ۸۰ سانتی متر در ارتفاع بیش از ۳.۵ متر و فاصله افقی بیش از ۸۰ سانتی متر از معابر عمومیبا پهنای ۱۲ تا ۲۰ متر مجاز است.
- پیش آمدگی تا عمق حداکثر ۱۲۰ سانتی متر در ارتفاع بیش از ۳.۵ متر و فاصله افقی بیش از ۸۰ سانتی متر از معابر عمومیبا پهنای بیش از ۲۰ متر مجاز است.
- پیش آمدگی روی پخ دو گذر در محدوده سند مالکیت، به میزان حداکثر ۱٫۵ متر عمود بر پخ و به شرط رعایت ۵/۳ متر ارتفاع از کف پیاده رو بلامانع است.
- ارتفاع پیش آمدگی نسبت به کف پیاده رو، نباید از ۵/۳ متر کمتر باشد و سطح آن مطابق ضوابط مربوطه جزء تراکم محسوب خواهد شد.
- احداث بنا در حد ۶۰ درصد به علاوه دو متر و چگونگی اجرای پخ ۴۵ درجه ارائه نقشه های معماری ساختمان که با پیش آمدگی ۶۰% طول زمین به علاوه ۲ متر و بدون رعایت زاویه ۴۵ درجه به شرط ارائه رضایت نامه محضری از مالکین پلاک های مجاور نمیباشد.
ضوابط پیش آمدگی در تهران
- طول پیش آمدگی در گذرهای با عرض ۱۰ تا ۲۰ متر، ۸۰ سانتی متر
- طول پیش آمدگی در گذرهای با عرض ۲۵ تا ۳۶ متر، ۱۲۰ سانتی متر
- طول پیش آمدگی در گذرهای با عرض ۳۶ متر و بالاتر، ۱۵۰ سانتی متر
طریقه محاسبه زیربنا و تراکم پیش آمدگی ها در داخل فضای باز
الف- پیش آمدگی آخرین سقف ساختمان، به عنوان باران گیر، جزء زیربنا محسوب نمیگردد.
ب- بالکن ها و تراس های مسقف، تا عمق ۳ متر، چنانچه سه طرف آن باز باشد، یک دوم مساحت آن جزء زیربنا محسوب میگردد، بدیهی است مازاد بر عمق ۳ متر تماما زیربنا محسوب میگردد.
ج- در صورتیکه پیش آمدگی سه طرف بسته باشد، دو سوم مساحت آن جزء زیر بنا محاسبه میگردد.
پیش آمدگی در محدوده مالکیت
پیش آمدگی طبقات و یا بخشی از آنها از ارتفاع حداقل ۲.۷۰ متر در صورتی که در داخل حدود سطح اشغال اعلام شده از شهرداری باشد مجاز است.
پیش آمدگی سایبان یا بارن گیر بام از حد ساختمان به عمق حداکثر ۸۰ سانتی متر در ارتفاع حداقل ۲.۷۰ متر از کف زمین در صورتی که از حد زمین مجاور حداقل ۸۰ سانتی متر فاصله داشته باشد مجاز است.
نکته!
- پیش آمدگی تنها در زمین هایی که سطح اشغال آنها مشرف به گذر باشند و گذر بالای ۱۲متر داشته باشند مجاز به احداث آن می باشیم.
- احداث باران گیر به عنوان پیش آمدگی در سقف بام حداکثر ۹۰سانت مجاز بوده و جز زیر بنا محسوب نمی گردد.
- متراژ اضافه شده توسط پیش آمدگی در کنترل مساحت سطح اشغال در زمین های بالاتر از ۲۰۰متر دخیل نبوده و جهت کنترل مساحت سطح اشغال ساختمان را بدون کنسول در نطر می گیرند و سپس مساحت کنسول (پیش آمدگی ) به مساحت سطح اشغال اضافه می گردد.