زندگینامه و معرفی آثار لوکوربوزیه :
متولد ۶ اکتبر ۱۸۸۷ – در گذشت ۲۷ اوت ۱۹۶۵ در سن ۷۷ سالگی
لوکوربوزیه با نام اصلی شارل ادوار ژانِره زاده ۶ اکتبر ۱۸۸۷ معمار، طراح، شهرساز، نقاش و نویسنده سوئیسی بود.
وی به عنوان یکی از اولین پیشگامان معماری مدرن و سبک بین‌المللی مشهور است.
در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۶، هفده پروژه لوکوربوزیه در هفت کشور در فهرست سایت‌های میراث جهانی یونسکو به عنوان آثار معماری لوکوربوزیه ، به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شدند.
دوران کودکی و نوجوانی لوکوربوزیه :
شارل ادوارد ژانره که بعدها نام مستعار لو کوربوزیه را برای خود برگزید، در ۶ اکتبر سال ۱۸۸۷ در کشور سوییس به دنیا آمد. شارل نام مستعار لوک وربوزیه را به این دلیل برای خود انتخاب کرد که شکل ظاهری اش شبیه به کلاغ بود! شارل در دوران نوجوانی علاقه ی بسیار زیادی به هنرهای بصری داشت و در این دوران نزد شخصی به نام چارلز لپلاتنیه، که معلم یکی از مدارس محلی بود و در پاریس به تحصیل پرداخته بود، به خواندن مباحث هنری مشغول شد.
شارل فقط ۱۸ سال داشت که تصمیم گرفت، یک سفر به دور اروپا برود و تا با گردش در آن ها، با آثار هنری مختلف در کشورهای متفاوت آشنایی پیدا کند. در این دوران بود که نزد شخصی به نام آگوست پره در شهر پاریس مشغول به کار کردن شد. پس از آن نزد پیتر برنز مراجعه کرد و در شهر برلین به تحصیل و کار کردن پرداخت.
آغاز فعالیت حرفه ای :
شارل نخستین طراحی خود را در خانه ی شخصی خویش به اجرا در آورد. سبک های کاری که در آن زمان کار می کرد، بر اساس طبیعت کوه های منظره ی آن منطقه ساخته شده بود. او برای معماری ساخته های خویش بام هایی مسطح خلق می کرد و بر روی بام به ایجاد فضای سبز می پرداخت. ستون های ساختمان را طوری پی ریزی می کرد که از روی زمین بلند شوند و پنجره هایی طولانی را در سر تا سر خانه ایجاد می کرد. پلان و نمای ساخته های وی نیز آزاد بودند و استفاده از کنسول در معماری های لو کوربوزیه رایج بود.
شارل ادوارد ژانره در کارهای نخست خویش تمام سعی خود را کرد تا مفهوم واقعی انبوه سازی را در آن کارها به اجرا در آورد و دستاوردی که موفق شد آن را به دست آورد، نیز طرح دومینو بود که در سال ۱۹۱۵ به طراحی آن پرداخت. در حقیقت دومینو نخستین ساختمانی بود که شارل ادوارد ژانره به طراحی آن پرداخت و اسکلت ساختمانی که بنا کرده بود را بر روی بتن مسلح کرده بود.
لو کوربوزیه تمام تلاش خود را می کرد تا در ساخته ها و طراحی های خویش نهایت استفاده را از سقف و ستون و کف و راه پله به کار گیرد. وی هم چنین از ستون ها برای سازه های خویش استفاده می کرد، چرا که اعتقاد داشت با استفاده از این ستون ها می توان پلانی آزاد از بنا را فراهم کرد. ثابت بودن طرح دومینو باعث می شد تا بتوان ساخت آن را به سادگی تکرار کرد.
تجربه ی نویسندگی
جالب است بدانید که یکی دیگر از هنرهای این معمار و شهرساز سوییسی، نویسندگی بود. به طوری که برخی از کتاب های وی از جمله مهم ترین آثار در زمینه ی کاری معماری هستند و هم اکنون نیز در دانشگاه ها و کالج های معتبر جهان تدریس می شوند.
از جمله مهم ترین آثار لو کوربوزیه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱ – به سوی معماری
۲ – تجزیه و تحلیل لو کوربوزیه
۳ – زیبایی شناسی معماری
۴ – منشور آتن
۵ – به سوی یک معماری نوین (بینش مدرن در معماری)
۶ – شهر آینده (بینش مدرن در شهرسازی)
از جمله مهم ترین آثار لو کوربوزیه :
ویلا شواب
ویلای ژانره
کاخ شوروی – ۱۹۳۱
مقر سازمان ملل متحد – ۱۹۵۲
عبادتگاه رونشام
کلیسای سنت پیر
نمایشگاه فیلیپس بلژیک
مرکز هنر کارپینر
موزه ملی هنر غرب ژاپن
در ادامه به شناخت برخی از آنها میپردازیم
ویلا شواب
او شش خانه، از جمله یکی برای والدینش در این شهر طراحی کرد که هیچ یک از این طرح ها اشاراتی از مدرنیسم با خود نداشتند، اما آخرین آنها یعنی ویلا شواب، نسبت به روند قبلی او قدری عجیب تر و اصیل تر به نظر می رسد؛ همچنین این خانه تنها طرحی بود که بعدها لوکوربوزیه به آن می بالید. هسته ترکیب بندی این خانه، یک مکعب مستطیل دو طبقه و به فرم مربع در پلان است که اگر ارتفاع زیرزمین را نیز محسوب کنیم به فرم مکعب نزدیک می شود.
این مکعب یک فرم صلیبی متقارن شبیه کلیساست که دارای دو انتهای گرد یا محراب است که به پنجره شاه نشین طرح منتهی می شوند؛ دو فرم دیگر به این هسته اضافه شده است: طبقه سوم با سقف مسطح، که در پس تراس ها و سقف طبقه ی دوم عقب نشینی کرده و یک ورودی باریک در سه تراز و یک پلکان دارد که وجه رو به خیابان بنا را در قسمت شمالی شکل می دهند
این فرم های الحاقی هویت مکعب محراب دار را تهدید می کنند. اتفاق اصلی فضایی در داخل خانه، سالنی به ارتفاع دو طبقه است که توسط پنجره ای بسیار بزرگ در نمای جنوبی روشن شده است. هر یک از محراب های دو سمت طبقه همکف شامل یک اتاق ناهارخوری و یک اتاق بازی کودکان است و در انتهای باغ در بالای پله ها فضای دو محراب به دو اتاق خواب اصلی تخصیص یافته است.
ویلا استین دومونزی
طرح این خانه، اجرایی از سیستم سازه ای موسوم به دومینو با دال های کف بدون تیر و کنسول شده از ستون های باریک می باشد. این طرح یک مدل مجلل از طرح آپارتمان کارکنان، نمایش داده شده از پاویلیون دولسپریت نوو همراه با تراس سرپوشیده دو طبقه آن می باشد.
طرح همچنین یک نقاشی سبک پیوریست سه بعدی و یک مجموعه از گونه های مواد مختلف می باشد که در یک قاب مستطیلی ترکیب بندی شده اند؛ همراه با پلکان های گرد، دیوارهای جلو آمده و ستون های بیضوی که جایگزین بطری ها و ستون های مجزایی برای اعضای خانواده استین و نیز مادام دومونزی و یک اتاق خدمه کامل می باشد؛ اما چیدمان دقیق پارتیشن ها نسبت به ترکیب بندی های فضایی و سازه ای بزرگ طرح، از اهمیت کمتری برخوردار است.
معماری کلیسا سنت پیتر
ساختمان سنت پیتر (Saint-Pierre) یکی از طراحی های بزرگ و بتی لوکوربوزیه است که در سال ۲۰۰۶ پس از گذشت چهل و یک سال مرگ وی، ساخته و اجرا شد. فرم زیبایی بیرونی و تجربیات آرامش بخش داخلی کلیسا تکامل دیگری در معماری توسط افکار و سبک لوکوربوزیه در زمان او بوده است. شهر Firminy، شهری صنعتی و معدنی با جمعیت کم می باشد که لوکوربوزیه با طراحی این کلیسا، مکانی جامع برای برگزاری جشن ها و ایجاد همبستگی را فراهم کرد.
این اثر به خوبی نشان می دهد لوکوربوزیه توانست در طی فعالیت حرفه ای خود، استفاده از شاخص ترین مصالح ساختمانی مدرن، یعنی بتن را به نهایت زیبایی برساند و کارهای وی مورد تقلید جهانی قرار بگیرد. لوکوربوزیه استفاده از تیرآهن و بتن و پیش ساختگی را ، مسیر آینده معماری تلقی مینماید. وی عنوان می کند که برای پرهیز از انقلاب اجتماعی، باید با استفاده از تکنولوژی جدید، بصورت گسترده، برای اقشار مختلف جامعه خانه سازی کرد. وی سعی کرد توجه معماران و شهرسازان را از گذشته به سمت آینده معطوف کند. او ضمن تحسین آسمانخراشهای شیگاگو و نیویورک، الگو قرار دادن آنها را برای سایر نقاط جهان معرفی کند. و معتقد است که تنها راه حل شهرهای آینده، بلند مرتبه سازی و پیش ساختگی است.
ویلا ساوا، شاهکار معماری لوکوربوزیه
ویلا ساوا در واقع در پوآسی در حومه شهر پاریس، فرانسه ویلایی مدرن است که توسط معمار سوئیسی، لو کوربوزیه طراحی گردیده و بین سال‌های ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۱ ساخته شده‌است.
ویلا ساوا، چمن زار وسیعی است که درختان بسیاری دور تا دور آن را فرا گرفته اند. ورودی اصلی سایت در جنوب قرار دارد و راه دسترسی به بنا در ضلع شمالی قرار دارد. پیش بینی شده است که این مسیر با ماشین طی شود. لوکوربوزیه با این کار قصد داشته است تا مخاطب خود را دور ویلا بچرخاند و با این کار ویلا ساوا در همان برخورد اول خود را به ساکنان نشان می دهد
حجم ویلا ساوا ، همانند مکعبی سفید و سبک (به جهت ارتفاع از سطح زمین) در میان درختان سبز است. این سبکی با استفاده از نمای آزاد (کاذب و بدون پلان) و وجود تراس در بام تشدید شده اند. راه دسترسی و دیوارهای طبقه همکف نیز از جنس شیشه می باشند که این خود باعت ارتباط بصری بین داخل و طبیعت خارج شده است.
ویلا ساوا ایده رهایی از خاک لوکوربوزیه را به نمایش می گذارد و به او اجازه می دهد تا مسکن ایده ال دهه ۳۰-۱۹۲۰ را طراحی نماید. او ایده های بیان شده در مدل سیتروهان را تکمیل نمود و در مجموعه خانه های این دهه مورد استفاده قرار داد.ویلا ساوا به منظور پذیرش نور همچنین آنتنی بشقابی بر فراز چشم انداز جای گرفته است. ویلا ساوا شبیه یک ویلای رنسانس دارای فرم مرکزی است و مانند معابد در یک دور نمای وسیع و بر فراز پیلوتی (نمونه معاصر ستون های کلاسیک) قرار گرفته است.
یک سینمای مخفی در چاندیگار لوکوربوزیه
شهر چندیگار، پایتخت جدید قدرتمند معماری در ایالت پنجاب که در سال ۱۹۵۰ به عنوان یک کلانشهر جدید پیش‌بینی می‌شد، رویای مشترک نخست وزیر هندوستان، جواهر لعل نهرو و لوکوربوزیه بود که لوکوربوزیه طرح کلان خود را برای آن، تهیه کرد.سه اثر از چشمگیرترین ابنیه‌های لوکوربوزیه در این شهر هستند: دادگاه عالی، که اول از همه به اتمام رسید؛ ساختمان دبیرخانه، بزرگ‌ترین سازه به طول تقریبی ۸۰۰ فوت (۲۴۴ متر)؛ و شاهکار همه اینها، ساختمان مجلس.
این آرمانشهر هم بنای یادبود در حال محو به سمت مدرنیسم بوده و هم بخش مهمی از میراث معمار فرانسوی است. مجموعه‌ای ۱۵,۰۰۰ هکتاری از ساختمان‌های دولتی، پارک‌ها و تأسیسات تفریحی که تبدیل به منطقه‌ای از میراث یونسکو شده است، به عنوان یکی از معدود شهرهایی که معروف شده و تا حدی هم در این کار موفق بوده است.
تئاتر نیلام (Neelam)، یکی از سینماهایی است که به عنوان بخشی از کار لوکوربوزیه در چندیگار، در این تصاویر جدید توسط عکاس بریتانیایی به نام Edmund Sumner نشان داده شده است. به مدت کوتاهی پس از استقلال هند در اوایل دهه ۱۹۵۰ ساخته شد و در منطقه صنعتی و شلوغ بخش ۱۷ قرار دارد.
اظهارنظر Edmund Sumner درباره تجربه خود در عکاسی از سینمای نیلام با ۹۶۰ صندلی: “من از اواسط دهه‌ی ۲۰۰۰ به مدت دو الی سه بار در سال در کشور هند کار می‌کردم و داستان‌های زیادی از این سینما شنیده بودم. عکس‌های معدودی از این مکان وجود دارند و بسیاری از مردم از باز بودن این مکان مطمئن نیستند. من در این مورد، تحقیق کردم و به طرز شگفت‌انگیزی دریافتم که این مکان در حقیقت در حال کار است. مدیر اینجا از اینکه من از آن فضا عکاسی کنم، خوشحال بود، اگرچه فقط مابین نمایش‌ها اجازه عکاسی داشتم…
خانه کراتکت
خانه کراتکت، درسال ۱۹۴۸ میلادی معادل ۱۳۲۷ شمسی توسط لوکوربوزیه در کشور آرژانتین طراحی و اجرا شد. این خانه به سفارش دندانپزشک Curutchet ساخته شده است و شهرت خود را مدیون رعایت اصول معماری است که لوکوربوزیه در طراحی این بنا به کار برده است. خانه کراتکت در مستطیلی با ابعاد ۲۰ در ۹ و از نظر مکانی در شهر سبز لا پلاتا، پایتخت استان بوئنوس آیرس واقع شده است.
استفاده از سایبان برای تراس در جلوی ساختمان یکی از سنت ها معمولی در امریکای لاتین می باشد، که لوکوربوزیه این مورد را نیز در طراحی خود در نظر گرفته است.
در طراحی خانه احترام به طبیعت به وضوح به چشم می خورد، لوکوربوزیه بر اساس نیاز خانواده خانه را به دو بخش تقسیم کرده است. بخش جلوی ساختمان محل کار و آفیس محسوب می شود و قسمت پشتی خانه برای زندگی و آسایش خانواده طراحی شده است. هر دو قسمت به رمپ و حیاط دسترسی دارند.
پنج اصل لوکوربوزیه :
- ستون‌ها، ساختمان‌ها را از روی زمین بلند می‌کنند.
- پشت بام می‌تواند به فضای خانگی و باغ تبدیل شود.
- پنجره‌های طویل و سراسری می‌توانند فضای‌خانه را در بربگیرند.
- ساختمان می‌تواند دارای پلان آزاد باشد.
- نمای آزاد، کف‌ها و و دیوارها می‌توانند به‌صورت کنسول طراحی شوند.
اصل اول لوکوربوزیه | استفاده از ستون‌ها
لوکوربوزیه استفاده از ستون‌های بلند را به جای استفاده از دیوارباربر پیشنهاد داد. دلیل این‌کار روح بخشیدن به فضای‌خالی ایجاد شده بود. همان‌طور که می‌توانید مشاهده کنید در ویلاساوا ستون‌ها و فضای خالی بین آنها یکی از ویژگی‌های اصلی این ساختمان است
اصل دوم لوکوربوزیه | تبدیل پشت‌بام‌ها به فضای قابل استفاده
تا قبل از لوکوربوزیه و اصول پنج‌گانه‌اش از پشت بام‌ها عملا هیچ استفاده‌ای نمی‌شد، اما به پیشنهاد او ایجاد آشپزخانه یا یک باربیکیوی روی‌بام و همچنین به کارگیری فضای‌سبز در این مکان رواج پیدا کرد. این ایده از عصر خود واقعا چندین دهه جلوتر بود و هنوز وقتی به ویلاساوا نگاه می‌کنیم انگار این ساختمان زیبا به تازگی ساخته‌شده است.
اصل سوم لوکوربوزیه | همکف آزاد
وقتی دیوارهای‌باربر و ستون‌های قطور داخلی از ساختمان حذف شوند، می‌توان از همکف برای طراحی معماری بیشترین بهره را برد. این فضا می‌تواند یک مکان بزرگ برای نشستن در کنار باغ یا یک اتاق بزرگ از خانه باشد.
اصل چهارم لوکوربوزیه | پنجره‌های طویل و افقی
پنجره‌ها تا قبل از او معمولا پنجره‌هایی گرد یا عمودی بود اما او برای نورگیری بهتر خانه این اصل را در طراحی خود به‌کار برد همچنین پنجره‌هایی به این شکل باعث می‌شود تا دید بهتری نسبت به فضای بیرون خانه داشت و از مناظر اطراف لذت برد.
اصل پنجم لوکوربوزیه | پلان باز
پلان باز، بخش‌های باز و بسته روی نما، جداسازی و اتصال طراحی بیرونی از ساختمان را امکان پذیر می‌کند. لوکوربوزیه در ویلاساوا یک مکعب طراحی کرده‌است، اما دو وجه دیگر به گونه‌ای است که برای نورگیری بهتر برداشته شده است. همین‌طور پله عنصر رابطی میان بیرون و داخل بناست. آشپزخانه، پذیرایی و نشیمن محصور و محدود نشده‌اند و فضاها درهم آمیخته شده‌اند.
شاید برای شما سوال باشد که چگونه ساختمان‌ها از حالت سنتی به مدرن تغییر شکل پیدا کردند؟ این سوال را می‌توان به روش‌های مختلف جواب داد اما یکی از جواب‌های درست این است؛ پنج اصل لوکوربوزیه. او به پله که تا قبل از آن در معماری هیچ جایگاهی نداشت و معمولا در گوشه‌ای از خانه قرارمی‌گرفت هویت بخشید و آن‌را در وسط شاهکار خود یعنی ویلاساوا جانمایی کرد. به‌جای بالکن‌های گرد به بالکن‌های عریض روی کنسول بها داد، همچنین روف‌گاردن یا فضای‌سبز روی پشت‌بام از ابتکارات اوست. جالب است بدانید لوکوربوزیه حتی مدرک مهندسی معماری نداشت و همه‌ی اینها از خلاقیت سرشار او نشأت می‌گرفت. در واقع بسیاری از اصولی که برای یک خانه مزیت محصوب می‌شود از ۵ اصل لوکوربوزیه به دانش‌معماری اضافه شده‌اند.
